Quan niệm phòng thủ của Karate Shotokan không mang ý nghĩa thụ động, chờ đợi và chống chọi những trận tấn công của đối phương. Quan niệm vể phòng ngự của Karate đồng nghĩa với tấn công, để chặn đứng mọi cuộc tấn công khi đối phương mới bắt đầu.
Đã mắt với những cú kết liễu của lưu phái Karate Kyokushin
Ý nghĩa chiếc đai vàng trong Karatedo
Giống như câu nói “Karate sente nashi – Karate không tấn công trước” và thông qua tất cả những bài quyền, Karate đều bắt đầu bằng đòn đỡ. Tinh thần của Karate là “Không gây hấn”, nhưng trong trường hợp phải bảo toàn thì phòng ngự sẽ trở thành những kỹ pháp quyết liệt. Tuy có nhiều lưu phái lớn nhỏ khác biệt về kỹ thuật, thế nhưng quan điểm phòng thủ của Karate tương đối thống nhất, và có thể lấy hệ phái Shotokan làm ví dụ điển hình.
Trong Shotokan Karate, “Phòng ngự là tấn công, đỡ phải triệt để”. Với quan niệm một đòn đỡ cũng là đòn tấn công. Kime (sự bộc phát năng lực ở cường độ cao nhất) đóng vai trò quyết định cho mọi đòn thế, Kime được kết hợp từ 2 yếu tố: tốc độ và sức mạnh. Tốc độ càng nhanh sức càng mạnh, Kime càng mãnh liệt. Từ 2 yếu tố của Kime, kỹ thuật đỡ của Shotokan chia ra 2 loại là hình thức nắm tay (quyền) và hình thức mở tay (khai thủ).
Trường hợp đầu, kỹ thuật đỡ như phá vỡ đòn tấn công bằng tay hoặc chân của đối phương tung đến. Trọng sức mạnh hơn tốc độ. Trường hợp sau, vừa đỡ vừa xoay chuyển thân. Cần tốc độ hơn sức mạnh. Nói cách khác, hình thức đỡ bằng nắm tay là chặn đứng đòn tấn công của đối phương từ trực tiếp, lấy sức mạnh để đánh vỡ sức mạnh của đối phương. Hình thức mở tay, bằng cách xoay chuyển để tránh đỡ trực tiếp vào lực của đối phương hầu tạo thế có lợi cho đòn phản công ngay sau đó. Dù với hình thức nào, quan niệm đỡ đòn chia làm 2 loại sẽ giúp người luyện tập khả năng hội đắc được kỹ thuật phòng ngự. Tuy nhiên, có những ý thức cần phải duy trì khi tập luyên kỹ thuật đỡ.
Hình thức nắm tay: cảm nhân chính xác đường vận hành và hình trạng của kỹ thuật để phát huy sức mạnh tối hạn của lực học.
Hình thức mở tay: suy đoán đúng hướng lực của đối phương cùng lúc hoàn thiện nghệ thuật chuyển thân, tạo tốc độ nhanh nhẹn và thời điểm phát huy kỹ thuật.
Những kỹ thuật cơ bản được tập luyện thường xuyên như Jodan age uke, Chudan uchi uke, Gedan baral,… bằng cách nắm tay võ sinh sẽ học cách phát lực hiệu quả, sự chuẩn xác phương hướng. Sau đó tăng tốc độ và chuyển thân theo đòn tấn công của đối phương, những kỹ thuật trên biến đổi thành kỹ thuật mở tay. Điều này cũng áp dụng trong các bài quyền (kata) của Shotokan Karatedo: quyền thức dành cho người nhập môn phần lớn là kỹ thuật nắm tay. Theo trình độ tăng tiến, quyền thức dành cho cấp cao sẽ sử dụng nhiều kỹ thuật mở tay.
Lực phá hủy của Kime là một đặc trưng của Shotokan Karatedo. Ngoài mặt lý luận, để phá vỡ đòn tấn công của đối phương còn có phương pháp đoàn luyện vùng va chạm trong kỹ thuật đỡ (cánh bàn tay, cổ tay trong, ngoài vv..) đánh vào trụ rơm Maklwara.
Thư viện võ thuật
