Ý nghĩa thú vị của từ “mâu thuẫn”

Mâu thuẫn là một tính từ thuần Việt hết sức quen thuộc, dùng để chỉ sự đối nghịch trong tính chất hay ý nghĩa của sự vật, sự việc hoặc lập luận.

5 loại vũ khí kỳ quặc nhất thế giới

Top 5 vũ khí đáng sợ nhất trong lịch sử cổ đại

Cũng giống như nhiều từ thuần Việt khác, từ “mâu thuẫn” có thể được bắt nguồn từ tiếng Việt cổ. Tuy nhiên, quá trình hình thành nên tính từ này lại là một câu chuyện thú vị.

Theo nhiều giai thoại, từ “mâu thuẫn”gắn liền với những vũ khí của người Việt cổ là “mâu” (một loại vũ khí giống như thương, giáo) và “thuẫn” (một loại khiên).

Một chiếc khiên của nền văn hóa Á Đông cổ.
Một chiếc khiên của nền văn hóa Á Đông cổ.

Có chuyện kể rằng, có một người thợ Việt cổ nổi tiếng với tài luyện kim. Ông rèn được những mũi mâu (một loại mũi thương có hình thù kỳ dị) bén nhọn và tuyên bố rằng mâu của ông có thể đâm thủng mọi thứ trên đời. Nhiều tướng Việt thấy thế liền mua về. Ít lâu sau, ông lại rèn thuẫn (khiên). Ông tiếp tục tuyên bố “Thuẫn của tôi, trên đời này không có thứ gì có thể đâm thủng”.

Một vị tướng đã hỏi ngược lại: “Vậy, nếu lấy mâu của ông đâm vào thuẫn của ông thì sẽ như thế nào?” Người thợ rèn biết mình đã tự làm khó mình, khi “quảng cáo” quá đà, bèn im bặt thu dọn quầy vũ khí không bán nữa. Kể từ đó, dân gian bắt đầu dùng từng “mâu thuẫn” với ý nghĩa như hiện nay.

Mâu - vũ khí xuất phát từ thương nhưng có phần mũi kỳ dị hóc hiểm hơn.
Mâu – vũ khí xuất phát từ thương nhưng có phần mũi kỳ dị hóc hiểm hơn.

Câu chuyện kể trên có nhiều dị bản và cũng không được xác định bởi bất cứ tài liệu nghiên cứu văn học dân gian nào. Tuy nhiên, có thể khẳng định rằng “mâu thuẫn” là một từ thuần Việt vì bản thân hai từ “mâu” – “thuẫn” cũng là từ chỉ hai loại vũ khí có thật trong lịch sử người Việt cổ. Trong những nền văn hóa ảnh hưởng đến người Việt như Trung Hoa, Chăm… những từ đồng nghĩa với “mâu thuẫn” đều có phát âm rất khác. Từ đó, chúng ta càng có thêm luận cứ rằng câu chuyện thú vị của từ “mâu thuẫn” là có thật.

Có thể bạn quan tâm: Những vũ khí “củ chuối” nhất trong phim võ thuật

https://www.youtube.com/watch?v=0_-nyNO_Mmk

Phạm Vũ