Roda và Capoeira – nét văn hóa võ thuật Nam Mỹ

Muốn hiểu được Capoeira thì trước hết phải hiểu được Roda là gì.

Cú đá Capoeira hạ gục Karatedo, Muay Thai và Taekwondo

Capoeira – khi những cú đá chết người hoá thân vào điệu nhảy  

Ngay cả ở Brazil, đất nước khởi đầu Capoeira, không phải Capoerista nào cũng thuộc một nhóm nhất định mà có những người tự tập chung với nhau vẫn có mestre. Những người này không tập đòn không vì họ cũng hiểu rằng Roda là phần không thể thiếu trong Capoeira và họ vẫn biết chơi âm nhạc. Họ vẫn chơi trong Roda nhưng những Roda này được tổ chức ngay trên các khu phố gọi là Street Capoeira. Thế cho nên một người được gọi là Capoeirista thì phải biết được Roda là gì.

Bạn có thể nhìn thấy người Brazil tập luyện Capoeira ngay trên đường phố, thông qua những Roda như thế này.

Vậy Roda là gì?

Roda là vòng tròn trong đó hai người chơi capoeira. Roda có nghĩ là vòng tròn của sự sống “Circle of life” và sự sống thì phải thật có năng lượng, có tiếng cười, có âm nhạc và không ngừng hoạt động.
Thường xuyên nhất trong các Roda , đối thủ lớn nhất của bạn là chính mình. Triết lý đóng một vai trò lớn trong Capoeira và các giáo viên tốt nhất phấn đấu để dạy Respeito ( Tôn trọng ) , Responsabilidade ( Trách nhiệm ) , Segurança ( an toàn / an) , Malícia ( thông minh /quan sát biết nhận biết) , và Liberdade ( Liberty / Tự do ) .

Để bắt đầu một Roda

Các Capoeiristas đứng thành một vòng tròn càng khép kín càng tốt. Ở điểm 12 giờ của vòng tròn sẽ là nơi các nhạc cụ và người chơi nhạc cụ đứng. Nhạc cụ được đặt theo thứ tự: Berimbau, Atabaque và Pandeiro và các nhạc cụ được bắt đầu theo thứ tự này. Khi có Mestre trong Roda thì mestre sẽ là người chơi berimbau chính. Mọi người còn lại sẽ vỗ tay và hát theo cách đối đáp các bài hát dân gian ca ngợi cuộc sống, các mestres và Capoeira. Âm nhạc là linh hồn của Capoeira, nó tiếp thêm sức mạnh cho 2 người chơ trong vòng Roda. Tùy vào nhịp nhạc (Angola hay Regional) và tốc độ bài hát, Capoeiristas sẽ biết được mình sẽ chơi tốc độ nhanh, chậm hay trung bình.

Roda rất thích hợp với người Brazil – một dân tộc yêu chuộng võ thuật và âm nhạc.


Âm nhạc không được ngừng trong Roda.

Khi mỗi bài hát kết thúc hoặc khi cuộc chơi trở nên căng thẳng, chúng ta sẽ có:

Volta làm Mundo – “Đi vòng quanh thế giới”, 2 capoeiristas đang chơi trong Roda sẽ đi theo chiều kim đồng hồ và giữ khảng cách nửa vòng tròn với nhau. Và sau đó lại bắt đầu ở nơi có nhạc cụ.

Cách Enter vào Roda:

Capoeira truyền thống hoặc khi có Mestre: Hai người chơi sẽ đi vào thấp dưới cây đàn Berimbau
(KHÔNG CẮT NGANG nhất là trước mặt mestre) để thể hiện sự kính trọng. Hai người này sẽ đợi mestre nghiêng đàn cuống và sau đó chạm nhẹ vào đàn rồi enter vào cuộc chơi.

Ngoài ra khi cuộc chơi đang khí thế, và từng người một muốn cắt ngang vào chơi thì ta sẽ vẫn cúi người thấp, hét “YE” thật lớn và đi vào Roda cẩn thận.

Người chơi không được ngừng trong Roda và phải luôn Ginga.

Trong Capoeira , mục đích chính của Capoeirista không phải là để làm hại đối thủ nhưng thể hiện kỹ năng và khả năng mình.
Không được quay lưng đi vào Roda, hay ngừng lại mà không cho đối phương biết và phải có Volta a Mundo.

Các trò chơi Capoeira ( Jogo de Capoeira hay Chô gô chi Capoeira ) là một cuộc trò chuyện về thể chất giữa hai người chơi thực hiện bởi động tác nhào lộn và võ . Các trò chơi xảy ra trong Roda ( phát âm là ” ho -da ” )

Các Roda được coi là thế giới nội tâm của một Capoeirista đầy đủ năng lượng, niềm tin, đam mê và sự đồng hành .

Một Roda de Capoeira (Ho Da Chi Capoeira)

Roda như một cuộc trò chuyện giữa 2 người. Trong Roda, người chơi không tập trung vào làm bị thương đối thủ. Mà thể hiện khả năng và kỹ thuật của mình. Roda là mối quan hệ giữa hai người chơi. Có cho và nhận, có sự quan sát, tìm hiểu skills của nhau để ra đòn và phản công. Để Roda được liên tục, để tạo được ảnh hưởng tốt cho người xem và đối phương của mình.

Có nhiều bạn nghĩ Capoeira là môn võ không được chạm vào nhau.

Điều đúng – và cũng sai.

Có 2 kiểu Roda:

Trong Roda truyền thống, các Capoeiristas mặc màu trắng và không chạm vào người chơi. Vì để thể hiện sự tôn trọng cho người đấy (bậc mestre) không làm bẩn võ phục của họ. Điều này rất khó vì thực sự phải có kỹ thuật tốt và vững, và quan sát tốt. Họ chỉ chơi nhịp chậm là Angola. Đây là vào đầu nhửng năm 30.

Cho dù là phòng tập hiện đại hay chỉ đơn giản là một bãi biển, Roda vẫn mang các yếu tố đặc trưng rất riêng của môn võ thuật Nam Mỹ này.

Roda hiện đại, sẽ có va chạm nhiều hơn nhưng một lần nữa chủ ý của Roda không phải để làm bị thương đối phương.

Đối với Roda các cấp đai cao, dù người chơi có ra đòn mạnh tốc độ nhanh cũng ít có va chạm vì họ biết quan sát, nắm bắt được thời đểm. Roda sẽ có nhiều đòn vật, takedown, Jiu Jitsu hơn đối với các cấp đai cao.

Roda đai thấp hơn sẽ có va chạm nhiều hơn va chạm nhiều hơn. Nên phải có sự giám sát của thày dạy hoặc Mestre.

Roda nhấn mạnh đến kỹ năng hơn . Capoeiristas thường thích thể hiện sự chuyển động và tốc độ của mình , thực thi ưu thế của họ trong Roda . Nếu một đối thủ không thể né tránh một cuộc tấn công chậm, không có lý do để sử dụng một nhanh hơn. Mỗi cuộc tấn công trong đó có cung cấp cho người chơi một cơ hội để thực hành một kỹ thuật tránh và phản công. Đối đáp lại năng lượng của đối phương.

Tinh thần và năng lượng của một Capoeira Roda truyền cảm hứng được cho Capoeiristas!

Video clip: Capoeira Roda

[jwplayer player=”1″ mediaid=”68102″]

Nguồn: Capoeira Brazipelo Da Topazio Vietnam